Koronawirususowe budownictwo

Wstęp

Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2020 poz. 374, dalej: art. 12 Ustawa COVID-19) do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, nie stosuje się:

1. przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, z późn. zm.);
2. ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2020 r. poz. 293); oraz
3. ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020 r. poz. 282).

Dodatkowo, w przypadku konieczności poszerzenia bazy do udzielania świadczeń zdrowotnych, Ustawa COVID-19 wyłącza zastosowanie także przepisów wydanych na podstawie art. 22 ust 3, 4 i 4a ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.

Cel art. 12 Ustawy COVID-19

Nietrudno się domyślić jaki był cel art. 12 Ustawy COVID-19. Było nim niewątpliwie przyśpieszenie procesów budowlanych pozostających w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Obecnie, w praktyce, „standardowe” inwestycje trwają co najmniej kilka miesięcy. Już zatem choćby z tego względu, niemożliwe byłoby, bez art. 12 Ustawy COVID-19, np. błyskawiczne wybudowanie szpitala polowego dla zarażonych koronawirusem (jak to miało miejsce w Wuhan). Tym samym, art. 12 Ustawy COVID-19 ma za zadanie niewątpliwie ułatwić i przyśpieszyć budowę tych „obiektów”, które mogą pomóc w walce z epidemią.

Skutki art. 12 Ustawy COVID-19

Skutkiem art. 12 Ustawy COVID-19 jest m.in. brak potrzeby uzyskiwania:

1. decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
2. pozwolenia na budowę; czy
3. pozwolenia na użytkowanie.

Wyłączenie, o którym mowa w art. 12 Ustawy COVID-19 jest o tyle szerokie, że wyklucza stosowanie wspomnianych na wstępie regulacji od samego początku procesu budowlanego, aż do jego końca.

Można zatem postawić tezę, że wprowadzony artykuł umożliwia osiągnięcie założonych celów i tym samym „błyskawiczną” budowę obiektów, których celem jest przeciwdziałanie COVID-19. Oczywiście nie chodzi tutaj jedynie o ogromne szpitale polowe, ale też wiele innych, mniejszych „budowli”, które mogą być równie pomocne w walce z koronawirusem (np. specjalnych pomieszczeń w już istniejących budynkach).  

Zagrożenia

Art. 12 Ustawy COVID-19, choć niewątpliwie potrzebny, rodzi też pewne ryzyka. Nie można wykluczyć, że „pod płaszczem” walki z koronawirusem przedsiębiorcy będą starali budować obiekty, które niekoniecznie będą miały na celu przeciwdziałanie pandemii. Problem może powstać też z obiektami, które, co prawda, obecnie będą służyć walce z COVID-19, ale po zakończeniu epidemii, będą mogły być „przemodelowane” dla dowolnych celów danego przedsiębiorcy.  

Wydaje się, że gdy epidemia już minie, organy nadzoru powinny zainteresować się wyżej wspomnianymi obiektami. Zwłaszcza w przypadku tych pierwszych, mogą być one uznane za samowolę budowlaną, co może doprowadzić do nałożenia odpowiednich sankcji na rzeczonych, „nieuczciwych” budowniczych.  

Podsumowanie

Podsumowując, art. 12 Ustawy COVID-19 powinien stanowić jedno ze stosunkowo skutecznych narzędzi w walce z koronawirusem. Istnieje jednak ryzyko, że może on też być nadużywany przez „nierzetelnych inwestorów”.